علت یاتاقان زدن خودرو چیست؟

عامل اصلی حرکت خودروها، حرکت پیستون ها است و میل لنگ و شاتون هم وظیفه تبدیل حرکت خطی پیستون به حرکت دورانی را برعهده دارند. مطابق با قوانین فیزیکی، وقتی دو جسم جامد روی یکدیگر حرکت می‌کنند، بین آن‌ها نیروی اصطکاک ایجاد می‌شود. اصطکاک بین قطعات فلزی شاتون و میل لنگ به آن‌ها آسیب جدی وارد می‌کند و برای پیشگیری از بروز این مشکلات از یاتاقان استفاده می‌شود. یاتاقان زدن ماشین به این خاطر خطرناک است که احتمال سایش بخش‌های فلزی موتور به یکدیگر وجود دارد.

یاتاقان در موتور خودرو سه وظیفه پشتیبانی از شاتون و میل لنگ، پیشگیری از اصطکاک بین آن‌ها و تسهیل حرکت این دو بخش را برعهده دارد. بنابراین اگر خراب شود، به شاتون و میل لنگ آسیب می‌رسد و تعمیر آن‌ها هزینه زیادی در بر خواهد داشت. در این مقاله از آریا پارت توضیح می‌دهیم منظور از یاتاقان زدن خودرو چیست، چه نشانه‌ها و علت‌هایی دارد و چطور می‌توان از پیشگیری کرد.

یاتاقان ماشین

منظور از یاتاقان زدن ماشین چیست؟

یاتاقان به کمک لایه روغنی که بین قطعات فلزی ایجاد می‌کند، از ایجاد اصطکاک بین آن‌ها پیشگیری خواهد کرد. اگر این روغن از حد مجاز کم‌تر شود یا دمای یاتاقان آنقدر بالا برود که دیگر وظیفه‌اش را به درستی انجام ندهد، اصطلاحا می‌گویند ماشین یاتاقان زده است.

موقع یاتاقان زدن، قطعات فلزی موتور روی هم اصطکاک پیدا می‌کنند، دمایشان به شدت بالا می‌رود و حتی احتمال ذوب شدن و خمیدگی آن‌ها نیز وجود دارد. به همین دلیل است که باید نشانه‌های این مشکل را بشناسید و به محض بروز آن‌ها، موتور خودرو را خاموش کنید.

۷ دلیل یاتاقان زدن خودرو

یاتاقان‌ها عمر مشخصی دارند و جزو قطعات موتور خودرو محسوب می‌شوند. بنابراین باید در سرویس‌های دوره‌ای خودرو مورد بررسی قرار بگیرند و در صورت نیاز تعویض شوند. در ادامه علت‌های یاتاقان زدن موتور ماشین را بررسی می‌کنیم. این عوامل اگر یک بار یا در مدت کوتاهی اتفاق بیفتند، مشکلی ایجاد نمی‌کنند، اما تکرار آن‌ها مشکلاتی چون یاتاقان زدن یا خرابی شاتون و میل لنگ را به دنبال خواهد داشت.

۱. داغ شدن موتور خودرو

رانندگی با دور موتور بالا در مدت طولانی یا خرابی در سیستم خنک‌کننده و فن خودرو، دمای موتور را بیش از حد مجاز افزایش می‌دهد. این اتفاق به بخش‌های مختلف موتور از جمله شاتون، میل لنگ و یاتاقان آسیب می‌رساند. دلیل اول این آسیب، از بین رفتن خاصیت لغزندگی روغن و جاری شدن بیش از اندازه آن است که منجر به لغزش قطعات فلزی روی یکدیگر می‌شود. دلیل دوم هم انبساط بخش‌های فلزی موتور است که در نتیجه آن، فضای خالی بین آن‌ها از بین می‌رود و احتمال اینکه روی هم اصطکاک داشته باشند، زیاد می‌شود.

اگر راننده نسبت به هشدارهای آمپر ماشین بی‌توجه باشد و به رانندگی با موتور داغ‌کرده ادامه بدهد، مشکلات جدی برای موتور ایجاد می‌شود که یاتاقان زدن تنها یکی از آن‌هاست. برای مطالعه ی بیشتر در مورد علت داغ کردن موتور خودرو روی لینک کلیک کنید.

۲. عدم تعویض به موقع یاتاقان‌ها

این قطعات خودرو به مرور زمان رسوب می‌گیرند، دچار خوردگی می‌شوند یا شیارهایشان آسیب می‌بیند. در برخی موارد قابل تعمیر هستند و مشکلشان با تراشکاری حل می‌شود، اما بعد از چند بار تراشکاری، دیگر قابل تعمیر نخواهند بود و باید تعویض شوند. در غیر این صورت، بعد از مدتی عملکردشان را از دست می‌دهند و شاتون و میل لنگ روی هم اصطکاک پیدا می‌کنند.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که تعویض و تعمیر یاتاقان فقط باید توسط افراد حرفه‌ای انجام شود. اگر تکنسین، این قطعات را اشتباه جا بزند یا هنگام جا زدن، فشار زیادی روی قطعه وارد کند، یاتاقان دچار مشکل می‌شود و بعد از مدت کوتاهی خودروی شما یاتاقان می‌زند.

۳. کثیف شدن یاتاقان‌ها

کثیف شدن این قطعات، عملکرد آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و طول عمرشان را کم می‌کند. علت‌های کثیف شدن این قطعه عبارت است از:

• ورود گرد و غبار به بخش‌های داخلی موتور
• ورود رسوبات روغن به موتور خودرو
• روانکاری اشتباه یا ناکافی
• درزگیری اشتباه

از دیگر علت‌های کثیف شدن این قطعه، وجود براده آهن در کف کارتل روغن است. این براده‌ها درCVVT  و زنجیر تایم و سفت کن‌های هیدرولیکی رسوب می‌کنند و سبب ایجاد پلیسه در توری فیلتر روغن می‌شوند. در نتیجه به (سطح داخلی آبکاری شده یاتاقان) یاتاقان‌های متحرک سرسیلندر نیز آسیب وارد می‌کنند.

۴. رانندگی غیر استاندارد

احتمالا می‌دانید که رانندگی به صورتی که دور موتور مدام در محدوده قرمز رنگ قرار بگیرد، به موتور آسیب می‌رساند. اگر برای مدت طولانی به رانندگی با دور موتور بالا ادامه بدهید یا به یکباره دور موتور را از کم‌ترین حد به محدوده قرمز برسانید، احتمال یاتاقان زدن ماشین را افزایش می‌دهید. به طور کلی، عقربه دور موتور هیچوقت نبايد به محدوده قرمز نزدیک شود یا در این محدوده قرار بگیرد.

۵. استفاده از روغن‌های تقلبی و بی‌کیفیت

روغن موتورهای بی‌کیفیت به دو دلیل برای موتور مشکل ایجاد می‌کنند. دلیل اول این است که روانی لازم را ندارند و لزج کافی برای به حداقل رساندن اصطکاک ایجاد نمی‌کنند. دلیل دوم هم انتقال رسوبات به بخش‌های داخلی موتور از جمله یاتاقان‌هاست که موجب کثیف شدن آن‌ها می‌شود. پس حتما از روغن‌های برندهای معتبر برای ماشینتان استفاده کنید تا عملکرد موتور بخاطر محصولات تقلبی دچار مشکل نشود.

۶. عدم تعویض به موقع روغن

تعویض نکردن به موقع روغن از دیگر علت‌های یاتاقان زدن ماشین است. روغن موتور باید هر ۵ هزار کیلومتر تعویض شود، اما اگر خودروی شما کم‌کار است و این مسافت را در مدت زیادی طی می‌کند، باید روغن آن را هر يك سال  يك بار تعویض کنند.

روغنی که بیش از حد مجاز در موتور باقی مانده باشد، هم خاصیت لغزندگی‌اش را از دست می‌دهد و هم حاوی رسوبات فراوان می‌شود که احتمال انتقال آن به یاتاقان و کثیف شدن آن وجود دارد.

۷. مشکلات پمپ روغن

پایین بودن سطح روغن، کثیف بودن فیلتر روغن و سرعت پایین اویل پمپ از مشکلاتی است که احتمال یاتاقان زدن موتور را افزایش می‌دهد. وقتی از روغن بی‌کیفیت استفاده می‌کنید یا تعویض به موقع روغن موتور را جدی نمی‌گیرید، اویل پمپ با مشکل مواجه می‌شود. مشکل اویل پمپ یا روغن مورد نیاز یاتاقان را به آن نمی‌رساند و موجب اصطکاک سطوح فلزی روی یکدیگر می‌شود یا روغن حاوی رسوبات را به این قطعه منتقل می‌کند و باعث آلودگی آن‌ می‌شود.

یاتاقان زدن ماشین

نشانه‌های یاتاقان زدن ماشین‌های مختلف

نشانه‌های یاتاقان زدن پراید با یاتاقان زدن پژو ۴۰۵ تفاوتی ندارد. البته ممکن است صدای یاتاقان ماشین‌های مختلف باهم متفاوت باشد، اما همه آن‌ها هنگام بروز این مشکل صدای لق‌لق می‌دهند و راننده را متوجه می‌کنند. به یاد داشته باشید که در صورت شنیدن این صدا، باید فورا موتور خودرو را خاموش کنید تا میل لنگ و شاتون، کم‌تر آسیب ببینند. احتمال بروز این مشکل در خودروهایی مثل پژو پارس، ۴۰۵ یا ۲۰۶ بخاطر قدرت بیشتر موتورهایشان بیشتر از خودروهایی مثل پراید است.

علاوه بر صدای لق‌لق ماشین، موارد زیر نیز می‌توانند از نشانه‌های آسیب به این قطعات باشند:

• روشن شدن چراغ روغن ماشین
• کاهش قدرت موتور خودرو
• روشن نشدن موتور
• قفل شدن پیشرانه موتور خودرو

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که نشانه‌های بالا، بین چند مشکل مختلف خودرو مشترک هستند و علت‌ آن‌ها باید توسط افراد متخصص بررسی شود. پس در صورت بروز این علائم، ماشین را به مکانیک‌های حرفه‌ای نشان بدهید.

خرید یاتاقان و تعویض لوازم یدکی خودرو

یاتاقان جزو قطعات بادوام خودرو است. همه ماشین‌ها بعد از ۱۰ سال یا طی کردن مسافت بیشتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر، باید سرویس اساسی موتور دریافت کنند؛ اصطلاحا موتورشان پایین گذاشته شود. این قطعات هم اگر مشکلی نداشته باشند، معمولا در همین تعمیر اساسی تعویض می‌شوند.

هزینه ی تعمیر یاتاقان زدن موتور به میزان آسیب این قطعه بستگی دارد. در برخی موارد، می‌توان مشکل را با تراش دادن حل کرد، اما اگر قطعه قبلا تراش خورده باشد یا آسیب جدی‌تری به آن وارد شده باشد، باید هزینه تعویض آن را پرداخت کرد. اگر موتور خودرویی که یاتاقان می‌زند، باز هم به کار کردن ادامه بدهد، ممکن است به شاتون و میل لنگ آسیب برسد؛ هزینه تعمیر یا تعویض این قطعات بیشتر است و به نوع خودروی شما بستگی دارد.

کلام آخر؛ لوازم یدکی مورد نیاز را از کجا بخریم؟

بسیاری از افراد برای خرید محصولات مورد نیازشان به دنبال ارزان ترین فروشگاه لوازم یدکی خودرو هستند؛ اما بعضی از فروشگاه‌ها، بخاطر کیفیت پایین محصولات، قیمت کم‌تری دارند. اگر فروشگاهی را پیدا کنید که نمایندگی مستقیم لوازم یدکی باشد، قیمت ارزان را در کنار کیفیت بالا خواهید داشت.

آریا پارت از مجموعه‌های پخش عمده لوازم یدکی است که نمایندگی محصولاتی چون سرسیلندر تیون آپ را نیز دارد. قیمت سرسیلندر پراید یورو ۴ در آریا پارت نسبت به بسیاری از فروشگاه‌های لوازم یدکی در سراسر کشور مناسب‌تر است. این مجموعه همچنین عرضه سرسیلندر و سایر لوازم یدکی را با تضمین اصالت آن‌ها عرضه می‌کند. این مجموعه امکان ارسال محصولات خود به سراسر کشور را فراهم کرده است و مشتریان می‌توانند سفارش هاي خود را به صورت اینترنتی ثبت کنند.